Çukurova Üniversitesi - Eğitim Öğretim Bilgi Sistemi

Dersin temel amacı makineleri oluşturan temel mekanik elemanların karekteristiklerini öğretmek; ve şaft, mekanik yay, dişli kaymalı yatak tasarımı ve rulmanlı yatak gibi elemanların seçimi için kullanılan teknik ve yöntemleri vermektir.

Dersin İçeriği

Kaynak, yapıştırmalı bağlantılar, ve sürekli bağlantıların tasarımı Mekanik yaylar Rulmanlı yataklar Yağlama ve kaymalı yataklar Dişliler-Genel Düz ve helisel dişliler Konik ve sonsuz dişliler Debriyajlar, frenler, kaplinler, ve volanlar Esnek mekanik elemanlar

Dersin Öğrenme Kazanımları
1) Makine elemanı olarak kullanılan yayların tiplerini, kullanım amaçlarını bilir.
2) Helisel yaylarda gerilme ve şekil değiştirme ifadelerini elde eder, gerilme ve şekil değiştirmeleri hesaplar.
3) Statik ve yorulma yüklemeleri altında çalışan çekme, basma ve burulma yaylarını kritik frekanslarını da dikkate alarak analiz eder ve tasarlar.
4) Kaymalı ve rulmanlı yatak kullanım kriterlerini bilerek uygun mekanik yatağı seçer.
5) Bilyalı, makaralı ve konik rulmanları yükleme durumlarını dikkate alarak üretici kataloglarından seçer ve tasarımda yağlamayı da içerecek şekilde uygular.
6) Yağlama tiplerini ve biçimlerini (hidrodinamik, hidrostatik, sınır yağlama vb.) bilir ve uygun olanı seçer.
7) Optimizasyon tekniği kullanarak kaymalı yatak çeşitlerini basınçlı ve normal hidrodinamik yağlama durumu için tasarlar, analiz eder.
8) Dişli tiplerini tanır ve uygulamaya uygunu belirler.
9) Dişli kutularında yer alan (Düz, helisel, konik ve sonsuz dişlileri) tasarlar.
10) Balataların, frenlerin, kaplin ve volanların temel karekteristik özelliklerini bilir.
11) Temel makine elemanlarını tasarlar.
12)
13)
14)
15)

DERSİN PROGRAM KAZANIMLARINA KATKISI
No	Temel öğrenme Kazanımları	Katkı Düzeyi
No	Temel öğrenme Kazanımları	1	2	3	4	5
1	Matematik, fen ve mühendislik temel bilgisi ile donanımlı olma
2	Makine mühendisliğinin temel kavram, kuram ve prensiplerine hâkim olma
3	Makine mühendisliği temel alanlarında deney tasarlayıp, yapabilme; çıkan sonuçları ve elde edilen verileri irdeleyip yorumlayabilme
4	Çeşitli mühendislik teknikleri ve becerileri ile donanımlı olma
5	Teknik, ekonomik, çevresel, üretilebilirlik, sürdürülebilirlik sınırlamaları dâhilinde çeşitli mühendislik ihtiyaçlarını karşılamak üzere bir sistem, bileşen veya süreç tasarlayabilme
6	Bir işletmede karşılaşabileceği uygulamaları bağımsızca inceleyip öğrenebilme; gördüğü problemlerinin kritik değerlendirmesini yapabilme; problemleri formüle edebilme ve uygun tekniği seçerek çözüm getirebilme
7	Bir ürünün veya üretim yönteminin tanımlanması, tasarlanması, geliştirilmesi ve kullanıma alınmasına öncülük edebilme
8	Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliğinin farkında olma ve kendini devamlı yenileyebilme
9	İngilizceyi teknik veya teknik olmayan konularda yazılı ve sözlü etkin kullanabilme
10	Çok etkin bir biçimde bilgisayar kullanabilme; bilgisayar destekli çizim, tasarım, çözümleme ve sunum yapabilme
11	Takım çalışmasına yatkın olma, çevresiyle iyi iletişim kurabilme; çok yönlü ve disiplinler arası çalışan bir takımın üyesi olarak verimli çalışabilme
12	Teknik ve etik sorumluluklarının farkında, meraklı ve yenilikçi olma

DERS AKIŞI
Hafta	Konular	Ön Hazırlık	Yöntem
1	MEKANİK YAYLAR; Helisel yaylarda gerilmeler, Helisel yaylarda çökme, Çekme yayları, Basma yayları, Stabilite (burkulma), Yay malzemeleri	Kaynak kitap (Shigley) Bölüm 10 çalışılmalı
2	Helisel yayların kritik frekansı, Yorulma yüklemesi, yorulma yükleri altındaki helisel yayların tasarımı, Çekme yayları, Helisel burulma yayları, Belleville yayları, Çeşitli tip yaylar	Kaynak kitap (Shigley) Bölüm 10 çalışılmalı. Verilen ev ödevleri çözülmeli.
3	RULMANLI YATAKLAR; Rulmanlı yatak tipleri, Rulmanlı yatak ömrü, Rulman katolog güvenilirliğinde yük-ömür, Rulman dayanımı, Yük-Ömür ve güvenilirliği ilişkilendirme	Kaynak kitap (Shigley) Bölüm 11 çalışılmalı. Verilen ev ödevleri çözülmeli.
4	Birleşik radial ve eksenel yükleme, Değişken yükleme, Bilyalı ve düz makaralı rulmanların seçimi, Konik makaralı rulman seçimi, Tasarım değerlendirme, Yağlama, Montaj ve yerleştirme	Kaynak kitap (Shigley) Bölüm 11 çalışılmalı. Verilen ev ödevleri çözülmeli.
5	YAĞLAMA VE KAYMALI YATAKLAR; YAğlama tipleri, Vizkosite, Petrof kanunu, Kararlı yağlama, Kalın-film yağlama, Hidrodinamik teori, Tasarımda dikkate alınacaklar, Değişkenler arası ilişkiler,	Kaynak kitap (Shigley) Bölüm 12 çalışılmalı. Verilen ev ödevleri çözülmeli.
6	Boşluk, Basınç yağlamalı yataklar, Yükler ve malzemeler, Yatak tipleri, Eksenel yataklar, Sınır yağlamalı yataklar	Kaynak kitap (Shigley) Bölüm 12 çalışılmalı. Verilen ev ödevleri çözülmeli.
7	DİŞLİLER, Dişli tipleri, Sembolik notasyon, Yuvarlanma hareketi, Dişli profili, Temel dişli kanunları, Temas oranı, Kesişim, Dişli imalatı,	Kaynak kitap (Shigley) Bölüm 13 çalışılmalı. Verilen ev ödevleri çözülmeli.
8	Düz konik dişliler, paralel helisel dişliler, Sonsuz dişli ve çarkı, dişli sistemleri, Dişli grupları, Tüm dişli tipleri için kuvvet analizleri	Kaynak kitap (Shigley) Bölüm 13 çalışılmalı. Verilen ev ödevleri çözülmeli.
9	DÜZ VE HELİSEL DİŞLİLER; Lewis eğilme eşitliği, Yüzey dayanımı, AGMA gerilme ve dayanım eşitlikleri, AGMA tasarım faktörleri	Kaynak kitap (Shigley) Bölüm 14 çalışılmalı. Verilen ev ödevleri çözülmeli.
10	KONİK VE SONSUZ DİŞLİLER; Konik dişli, Konik dişli gerilme dayanımı, AGMA eşitlik faktörleri, Düz konik dişli analizi, Düz konik dişli diş eşleşme tasarımı, Sonsuz dişli, Sonsuz dişli tasarım ve analizi	Kaynak kitap (Shigley) Bölüm 15 çalışılmalı. Verilen ev ödevleri çözülmeli.
11	VİZE SINAVI	Sorumlu olunan bölümler çalışılmalı ve problem çözümleri yapılmalı.Sorumlu olunan bölümler çalışılmalı ve problem çözümleri yapılmalı.
12	DEBRİYAJLAR; FRENLER; KAPLİNLER VE VOLANLAR; Statik, İç balata genişlemeli kampanalı debriyaj ve frenler, Dış balata (sıkıştırmalı) kampanalı debriyaj ve frenler, bant tipi debriyaj ve frenler, sürtünme tipi eksenel debriyajlar.	Kaynak kitap (Shigley) Bölüm 16 çalışılmalı. Verilen ev ödevleri çözülmeli
13	Konik debriyaj ve frenler, Enerji faktörleri, Sıcaklık artışı, Sürtünme malzemeleri, Çeşitli tip debriyajlar ve kaplinler, Volanlar.	Kaynak kitap (Shigley) Bölüm 16 çalışılmalı. Verilen ev ödevleri çözülmeli
14	ESNEK MEKANİK ELEMANLAR; Kayışlar, Düz kayış-kasnak sürücüler, V-kayışları, Zincir dişli, Halat sürücüler, Tel halatlar	Kaynak kitap (Shigley) Bölüm 17 çalışılmalı. Verilen ev ödevleri çözülmeli
15	FİNAL SINAVI	Sorumlu olunan bölümler çalışılmalı ve problem çözümleri yapılmalı.
16-17	BÜTÜNLEME SINAVI	Başarısızlık nedenlerini belirleyip, sorumlu olunan bölümler tekrar çalışılmalı ve problem çözümleri yapılmalı.

KAYNAKLAR
Ders Notu
Diğer Kaynaklar

Bağımlılık ve Adli Bilimler Enstitüsü

Fen Bilimleri Enstitüsü

Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Sosyal Bilimler Enstitüsü