DERS BİLGİLERİ
Ders Kodu Yarıyıl Ders Süresi Kredi AKTS
Kaya Mekaniği JZ   319 5 2 2 4

Ön Koşul Dersleri
Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar None

Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Prof. Dr. İsmail Altay ACAR
Dersi Verenler
Prof. Dr.TOLGA ÇAN1. Öğretim Grup:A
 
Dersin Yardımcıları
Dersin Amacı
Öğrencileri kaya mekaniğinin temel prensipleri hakkında bilgilendirerek, kaya malzemelerinin kullanım alanlarının tanımlanması, kaya içinde ve üstündeki tasarımları yapabilme kabiliyeti kazandırmaktır.
Dersin İçeriği
Bu ders kaya mekaniğinin pratik kavramlarını kapsamaktadır. İçerilen konular, kaya kütlesi sınıflandırmaları, süreksizliklerin kesme mukavemeti, tünel ve şev stabilitesi, güvenlik sayısı, olası yenilmeler, kaya düşmesi analizleri, yerinde ve oluşturulan gerilmeler, kaya kütlesi özellikleri, dayanımsız kayaçlarda tünel açma, kaya bulonları ve donatıları, püskürtme betonla iksalama ve kayaçlarda patlatma hasarları

Dersin Öğrenme Kazanımları
1) Kaya mekaniği temel prensiplerini öğrenir.
2) Kaya kazılarının temel prensiplerini öğrenir.
3) Kayaçlarda tasarım ve problem çözümlerini anlar.
4) Kayaçların malzeme kullanımındaki prensiplerini öğrenir.
5) Bilgisayar yazılımları ile kaya mekaniği problemlerini çözebilme yeteneğini kazanır.
6)
7)
8)
9)
10)
11)
12)
13)
14)
15)


DERSİN PROGRAM KAZANIMLARINA KATKISI
NoTemel öğrenme KazanımlarıKatkı Düzeyi
12345
1
Temel Jeolojik bilgileri, Matematik ve Fen bilimleri ile ilgili konularda yeterli alt yapıya sahip olur ve bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri mühendislik çözümlerinde kullanabilir. jeolojik problemleri tanıyabilir, kurgulayabilir ve bunlara çözüm üretebilir. Jeolojik problemler ile ilgili saptanan çözümlerin toplumsal etkilerini kavrar. Mühendislik problemlerini saptar, tanımlar, formüle ederek çözer; bu amaçla uygun analitik yöntemleri ve modelleme tekniklerini seçer ve uygular.
2
Jeolojik uygulamalar için gerekli teknikleri ve araçları kullanır. Jeolojik kayaç türlerini tanır, harita çizer, jeolojik kesitler çıkarır. Hertürlü yeraltı ve yer üstü doğal kaynakları ve doğal olarak gelişen Jeolojik tehlikeleri araştırabilir ve rapor yazar.
3
Jeolojik olayları üç boyutlu düşünebilir, yorumlayabilir, analiz ve sentez yapabilir. Mühendislik uygulamaları için gerekli olan yöntem ve araçları seçer ve kullanır. Bilişim teknolojilerini etkin kullanır.
4
Deney tasarlar ve uygular, veri toplayarak sonuçları analiz edip yorumlayabilir.
5
Jeolojik problemlerin çözümüne yönelik bireysel olarak ve çok disiplinli takımlarda aktif çalışır, sorumluluk alabilir.
6
Bilgiye erişme amaçlı kaynak araştırması yapabilir, veri tabanları ve diğer bilgi kaynaklarını aktif kullanabilir.Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincine sahiptir; bilim ve teknolojideki gelişmeleri izler ve kendini sürekli yeniler.
7
Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurar en az bir yabancı dil bilgisine sahiptir.Mesleki gelişiminin yanı sıra, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bilimsel, sosyal, kültürel ve sanatsal alanlarda öğrenme gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir.
8
Mesleki ve etik sorumluluk bilincindedir, Proje yönetimi, işyeri uygulamaları, çevre ve iş güvenliği konularında bilinçlidir ve mühendislik uygulamalarının hukuksal sonuçlarının farkındadır. Mühendislik çözümlerinin ve uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkilerinin bilincindedir. Girişimcilik ve yenilikçilik konularının farkındadır ve çağın sorunları hakkında bilgi sahibidir ve çözüm üretebilir.

DERS AKIŞI
HaftaKonularÖn Hazırlık Yöntem
1 Kaya mekaniğine Giriş; Tarihsel gelişim, kaya mekaniği uygulama alanları Literatür çalışması
2 Kayacın Tanımlanması; Malzeme ve kütle ölçeğinde tanımlama, mekanik özellikler, saha çalışmaları, Hoek ve Brown Kriteri Bir önceki dersin tekrarı ve verilen ödevlerin yapılması
3 Yeraltısuyu; Kayaç içinde su, basınç ve akma kavramı Bir önceki dersin tekrarı ve verilen ödevlerin yapılması
4 Kaya Ayrışması; Ayrışma zonları ve derecelerinin tanımlanması Bir önceki dersin tekrarı ve verilen ödevlerin yapılması
5 Gerilme; Kuvvetler, gerilmeler ve bunların etkileri, kayadaki gerilmelerin kaynağı ve sebepleri, gerilme ölçüm yöntemleri Bir önceki dersin tekrarı ve verilen ödevlerin yapılması
6 Kaya Davranışının Ölçümü, Tahmini ve İzlenmesi; Tasarım yöntemleri, gerilme ve deformasyonların sahada ölçüm yöntemleri, dinamik elastik davranış, şişme davranışı, eklem deformasyonu, sertlik ve uyum Bir önceki dersin tekrarı ve verilen ödevlerin yapılması
7 Süreksizliklerin Davranışı; Kesme mukavemetinin tanımlanması Bir önceki dersin tekrarı ve verilen ödevlerin yapılması
8 Ara Sınav Bir önceki dersin tekrarı ve verilen ödevlerin yapılması
9 Kaya Kazısı ve Duraylılığı; Patlatma yöntemleri, mekanik yöntemler, şev stabilitesi Bir önceki dersin tekrarı ve verilen ödevlerin yapılması
10 Şev Tasarımı; Kaya düşmeleri, kaymalar, kaymalar, devrilmeler, deney ve tasarım yöntemleri Bir önceki dersin tekrarı ve verilen ödevlerin yapılması
11 Tünel Mühendisliği; Tünel kazılarında gerilme ve deformasyon dağılımları, kaya donatıları Bir önceki dersin tekrarı ve verilen ödevlerin yapılması
12 Taş Ocakları ve Kayacın Kullanımı; Kaya Malzemeleri, kaynakların değerlendirilmesi, kaya dolgular, balast, beton ve yol yapım agregaları Bir önceki dersin tekrarı ve verilen ödevlerin yapılması
13 Kaya Temelleri; Temel tipleri, sığ temeller, derin temeller, temel saha çalışmaları ve temel tasarımı Bir önceki dersin tekrarı ve verilen ödevlerin yapılması
14 Kaya Mekaniği Bilgisayar Yazılımlarının Tanıtılması; RocScience ve Plaxis yazılımlarının öğrenci versiyonları ile problem çözümleri (1) Bir önceki dersin tekrarı ve verilen ödevlerin yapılması
15 Kaya Mekaniği Bilgisayar Yazılımlarının Tanıtılması; RocScience ve Plaxis yazılımlarının öğrenci versiyonları ile problem çözümleri (2) Bir önceki dersin tekrarı ve verilen ödevlerin yapılması
16-17 Yarıyıl Sonu Sınavları Dönem derslerinin çalışılması

KAYNAKLAR
Ders Notu
Diğer Kaynaklar