Öğretim Programları Hakkında Bilgiler
| DERS BİLGİLERİ | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ders | Kodu | Yarıyıl | Ders Süresi | Kredi | AKTS |
| Dilbilim | TE 339 | 5 | 2 | 2 | 3 |
| Ön Koşul Dersleri | yok |
| Ders Hakkında Önerilen Diğer Hususlar | None |
| Dersin Dili | Türkçe  |
||||||
| Dersin Seviyesi | Lisans | ||||||
| Dersin Türü | Seçmeli | ||||||
| Dersin Koordinatörü | Prof. Dr. Muna YÜCEOL ÖZEZEN | ||||||
| Dersi Verenler |
|
||||||
| Dersin Yardımcıları | |||||||
| Dersin Amacı | Bu dersle İnsan dilinin ne olduğu konusunda salt dilbilgisel yaklaşımların yeterli olmadığını, bunun için dilbilimsel yöntemlere de başvurmak gerektiğini kavratmak amaçlanmaktadır. |
||||||
| Dersin İçeriği | Dilbiliminin tarihi ve tanımı, dilbilimin temel kavramlarının ve terminolojisinin tanıtılması bu dersin içeriğini oluşturmaktadır. |
| Dersin Öğrenme Kazanımları |
|---|
| 1) Dilbilimin temel kavram ve terimlerini tanır. |
| 2) Dilbilimin temel kuramları konusunu kavrar. |
| 3) Dilbilim ile dilbilgisi arasındaki farklılık ve benzerlikleri tanır. |
| 4) Türkiyede dilbilim üzerine yapılmış genel çalışmaları tanır. |
| 5) |
| 6) |
| 7) |
| 8) |
| 9) |
| 10) |
| 11) |
| 12) |
| 13) |
| 14) |
| 15) |
| DERSİN PROGRAM KAZANIMLARINA KATKISI | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| No | Temel öğrenme Kazanımları | Katkı Düzeyi | |||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Türk Dili ve Edebiyatının tarihî ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. |
||||||
| 2 | Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. |
||||||
| 3 | Bağımsız veya grupla birlikte edebî metinler üzerinde çalışma yapabilme yeteneğine sahip olur. |
||||||
| 4 | Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili temel başvuru kaynaklarını tanır. |
||||||
| 5 | Türk Dili ve Edebiyatı alanına ilişkin literatür bilgisini kullanır. |
||||||
| 6 | Türk Dili ve Edebiyatına ilişkin bilgi ve becerisiyle eleştirel düşünce yetisini kullanır. |
||||||
| 7 | Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini öğrenir. |
||||||
| 8 | Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili disiplinler arasındaki etkileşimin farkında olur. |
||||||
| 9 | Dil ve edebiyat yöntemlerini kullanarak elde edilen sonuçları sözlü ve görsel olarak sunar. |
||||||
| 10 | Alanı ile ilgili kavramları anlayabilen, bilgi aktarabilen, meslektaşları ile iletişim kurabilen, entelektüel birikime sahip olur. |
||||||
| 11 | Türkçeyi etkin olarak kullanarak yazılı ve sözlü iletişim kurar. |
||||||
| 12 | Eleştirel ve yaratıcı düşünce yetisiyle akademik dürüstlük ilkelerine uygun davranır. |
||||||
| 13 | Yaşamı boyunca gerekli olabilecek temel bilgi ve beceriyi kullanarak geliştirir. |
||||||
| 14 | Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel değişim ve gelişim sürecine hâkim olur. |
||||||
| 15 | Türkolojinin sorunlarına çözüm üreterek gelişmesine katkı sağlar. |
||||||
| 16 | Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yeri ve önemini kavrar. |
||||||
| 17 | Okuma, dinleme, konuşma, akıcı ve estetik yazı yazma becerilerinin gelişimi için uygun yöntem ve tekniklerini kullanır. |
||||||
| 18 | Mesleki gelişimlerinin yanı sıra ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bilimsel, kültürel, sanatsal ve sosyal alanlarda eğitim gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir. |
||||||
| DERS AKIŞI | |||
|---|---|---|---|
| Hafta | Konular | Ön Hazırlık | Yöntem |
| 1 | Dillerin oluşum teorileri, doğalcılar-yapaycılar | kaynak okuma | Anlatım Tartışma |
| 2 | dilbilim ve dilbilgisi arasındaki farklılıklar ve benzerlikler | kaynak okuma | Anlatım Tartışma |
| 3 | Türkiyede dilbilim | kaynak okuma | Anlatım Tartışma |
| 4 | dilbilimin kısa tarihi ve F. Saussure | kaynak okuma | Anlatım Tartışma |
| 5 | Saussure in yapısalcı yaklaşımında temel kavram ve terimler (dil-söz, art zaman-eşzaman) | kaynak okuma | Anlatım Tartışma |
| 6 | Saussure in yapısalcı yaklaşımında temel kavram ve terimler (gösterge, göstergelerin nedensizliği, uzlaşımsallık) | kaynak okuma | Anlatım Tartışma |
| 7 | Saussure in yapısalcı yaklaşımında temel kavram ve terimler ( dizim (sentegma)-dizi (paradigma) | kaynak okuma | Anlatım Tartışma |
| 8 | Ara Sınav | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi. | Yazılı Sınav |
| 9 | dilbilgiselleşme, kodlama (işaretleme) | kaynak okuma | Anlatım Tartışma |
| 10 | A. Martinet ve dilin çift eklemliliği | kaynak okuma | Anlatım Tartışma |
| 11 | dilbilimin alt başlıkları (sesbilgisi, sesbilim, sesbirim, sesbirimsel değişke, IPA) | kaynak okuma | Anlatım Tartışma |
| 12 | dilbilimin alt başlıkları (biçimbilgisi, biçimbirim, biçimbirimsel değişke, biçimbirim tasnifleri) | kaynak okuma | Anlatım Tartışma |
| 13 | dilbilimin alt başlıkları (sözdizim, sözce, söylem) | kaynak okuma | Anlatım Tartışma |
| 14 | başlıca dilbilim ekolleri | kaynak okuma | Anlatım Tartışma |
| 15 | Genel değerlendirme | kaynak okuma | Yazılı Sınav Ödev |
| 16-17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi. | Yazılı Sınav Ödev |
| KAYNAKLAR | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Diğer Kaynaklar | Doğan Aksan, Her Yönüyle Dil, Anaçizgileriyle Dilbilim, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2007
Berke Vardar, Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, ABC Kitabevi, İstanbul 1998
Dilbilim: Temel Kavramlar, Sorunlar, Tartışmalar, (Yayıma Hazırlayan: Ahmet Kocaman), Dil Derneği Yayınları, Ankara 2006
Kerim Demirci, Türkoloji İçin Dilbilim (Konular, Kavramlar, Teoriler), 2. Baskı, Anı Yayıncılık, Ankara, 2014. |
