Çukurova Üniversitesi - Eğitim Öğretim Bilgi Sistemi

Bu ders ile Türklerin İslam Kültürü etkisi altında 10-11. yüzyıllardan başlayıp 14. yüzyıla kadarki dönemde geliştirmeye başladıkları Eski Türk Edebiyatının bu yüzyıllara ait önemli şair ve yazarlarının edebi kişiliklerini, eserlerini ve dönemin özelliklerini örnek metinlerden yola çıkarak tanıtmak, anılan döneme ait metinleri anlama ve değerlendirme yeteneği kazandırmak hedeflenmektedir.

Dersin İçeriği

İslamiyet öncesi Türk edebiyatı İslam kültürü etkisinde gelişen Türk Edebiyatının özellikleri kaynakları ve İslam kültürü etkisinde gelişen Türk Edebiyatına verilen adlar İslam kültürünün bilim dalları Karahanlı dönemi Türk edebiyatı Kutadgu Bilig Divanu Lugatit Türk Atabetül Hakayık. Tezkirei Satuk Buğra Han Mukaddimetül Edeb Şecerei Ensab Tasavvuf düşünce sistemi Orta Asya Türk Tasavvuf Edebiyatı ve İlk Türk Sufileri Tasavvuf Ahmed Yesevi, Hakim Süleyman Ata Şair Ali 13. yüzyılda Anadoluda gelişen Türk edebiyatı Hacı Bektaş Veli ve Mevlana Celaleddin Ruminin hayatı edebi kişiliği ve eserleri Sultan Veled ve Yunus Emrenin hayatı edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi Ahmed Fakih ve Şeyyad Hamzanın hayatı edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi Dehhaninin hayatı edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi Tursun Fakihin hayatı edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi 14. yüzyıl Türk Edebiyatı 14. yüzyıl Orta Asya Sahası Türk Edebiyatı. Rabguzi Mahmud Bin Ali İslam Kutb Harezmi Seyfi Serayi Ebu Hayyan Hüsam Katip Doğu Türkçesiyle yazılmış diğer eserler Codex Cumanicus Bahtiyarname miracname tezkiretül evliya 14. yüzyıl Azeri Sahası Türk Edebiyatı Hasanoğlu ve Nesiminin şiirlerinden örnekler 14. yüzyıl Anadolu sahası Türk Edebiyatı. Gülşehri Aşık Paşa ve Hoca Mesudun hayatı edebi kişiliği ve eserleri Şeyhoğlu Mustafanın hayatı edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi Eflaki Ahmedi ve Kadı Burhaneddinin hayatı edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi bu dersin içeriğini oluşturmaktadır.

Dersin Öğrenme Kazanımları
1) 13.-14. yüzyıl Eski Türk Edebiyatı şairlerini kavrar.
2) 13.-14. yüzyıl Eski Türk Edebiyatının özelliklerini saptar.
3) 13.-14. yüzyıl şairlerinin edebi kişilikleri, hayatı ve eserlerini kavrar.
4) 13.-14. yüzyıl Eski Türk Edebiyatının genel özelliklerini açıklar.
5) 13.-14. yüzyıl Eski Türk Edebiyatına ait metinleri açıklar.
6) Tasavvuf düşünce sistemini ve özelliklerini kavrar.
7) 14. yüzyıl mesnevilerini ve mensur eserlerini ayırt eder.
8) 13. yüzyıl mesnevilerini ve mensur eserlerini kavrar.
9) 13.-14. yüzyıl Eski Türk Edebiyatının tarihi gelişimini kavrar.
10)
11)
12)
13)
14)
15)

DERSİN PROGRAM KAZANIMLARINA KATKISI
No	Temel öğrenme Kazanımları	Katkı Düzeyi
No	Temel öğrenme Kazanımları	1	2	3	4	5
1	Türk Dili ve Edebiyatının tarihî ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar.
2	Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder.
3	Bağımsız veya grupla birlikte edebî metinler üzerinde çalışma yapabilme yeteneğine sahip olur.
4	Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili temel başvuru kaynaklarını tanır.
5	Türk Dili ve Edebiyatı alanına ilişkin literatür bilgisini kullanır.
6	Türk Dili ve Edebiyatına ilişkin bilgi ve becerisiyle eleştirel düşünce yetisini kullanır.
7	Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini öğrenir.
8	Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili disiplinler arasındaki etkileşimin farkında olur.
9	Dil ve edebiyat yöntemlerini kullanarak elde edilen sonuçları sözlü ve görsel olarak sunar.
10	Alanı ile ilgili kavramları anlayabilen, bilgi aktarabilen, meslektaşları ile iletişim kurabilen, entelektüel birikime sahip olur.
11	Türkçeyi etkin olarak kullanarak yazılı ve sözlü iletişim kurar.
12	Eleştirel ve yaratıcı düşünce yetisiyle akademik dürüstlük ilkelerine uygun davranır.
13	Yaşamı boyunca gerekli olabilecek temel bilgi ve beceriyi kullanarak geliştirir.
14	Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel değişim ve gelişim sürecine hâkim olur.
15	Türkolojinin sorunlarına çözüm üreterek gelişmesine katkı sağlar.
16	Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yeri ve önemini kavrar.
17	Okuma, dinleme, konuşma, akıcı ve estetik yazı yazma becerilerinin gelişimi için uygun yöntem ve tekniklerini kullanır.
18	Mesleki gelişimlerinin yanı sıra ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bilimsel, kültürel, sanatsal ve sosyal alanlarda eğitim gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir.

DERS AKIŞI
Hafta	Konular	Ön Hazırlık	Yöntem
1	İslamiyet öncesi Türk edebiyatı. İslam kültürü etkisinde gelişen Türk Edebiyatının özellikleri, kaynakları ve İslam kültürü etkisinde gelişen Türk Edebiyatı.	İncelenen şairlerin şiirlerinden örnekler.	Anlatım Soru-Cevap
2	Karahanlı dönemi Türk edebiyatı, Kutadgu Bilig, Divanu Lugatit Türk, Atabetül Hakayık. Tezkirei Satuk Buğra Han; Mukaddimetül Edeb, Şecerei Ensab	Örnek metinleri okuma, açıklama.	Anlatım Alıştırma ve Uygulama
3	Tasavvuf düşünce sistemi. Orta Asya Türk Tasavvuf Edebiyatı ve İlk Türk Sufileri, Tasavvuf, Ahmed Yesevi, Hakim Süleyman Ata, Şair Ali.	Şairleri ve dönemi tanıtan makaleleri okuma.	Anlatım Alıştırma ve Uygulama
4	13. yüzyılda Anadoluda gelişen Türk edebiyatı, Hacı Bektaş Veli ve Mevlana Celaleddin Ruminin hayatı, edebi kişiliği ve eserleri.	İncelenen şairlerin şiirlerinden örnekler.	Anlatım Alıştırma ve Uygulama
5	Sultan Veled ve Yunus Emrenin hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi.	İncelenen şairlerin şiirlerinden örnekler.	Anlatım Alıştırma ve Uygulama
6	Ahmed Fakih ve Şeyyad Hamzanın hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi.	İncelenen şairlerin şiirlerinden örnekler.	Anlatım Alıştırma ve Uygulama
7	Dehhaninin hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi.	İncelenen şairlerin şiirlerinden örnekler.	Anlatım Alıştırma ve Uygulama
8	Ara Sınav	Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi.	Yazılı Sınav
9	Tursun Fakihin hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi.	Örnek metinleri okuma, açıklama.	Anlatım Alıştırma ve Uygulama
10	14. yüzyıl Türk Edebiyatı. 14. yüzyıl Orta Asya Sahası Türk Edebiyatı. Rabguzi, Mahmud Bin Ali, İslam, Kutb, Harezmi, Seyfi Serayi, Ebu Hayyan, Hüsam Katip.	Örnek metinleri okuma, açıklama.	Anlatım Alıştırma ve Uygulama
11	Doğu Türkçesiyle yazılmış diğer eserler: Codex Cumanicus, Bahtiyarname, miracname, tezkiretül evliya. 14. yüzyıl Azeri Sahası Türk Edebiyatı.	Örnek metinleri okuma, açıklama.	Anlatım Alıştırma ve Uygulama
12	14. yüzyıl Anadolu sahası Türk Edebiyatı. Gülşehri, Aşık Paşa ve Hoca Mesudun hayatı, edebi kişiliği ve eserleri.	Örnek metinleri okuma, açıklama.	Anlatım Alıştırma ve Uygulama
13	Şeyhoğlu Mustafanın hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi.	Örnek metinleri okuma, açıklama.	Anlatım Alıştırma ve Uygulama
14	Eflaki ve Ahmedinin hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi.	Örnek metinleri okuma, açıklama.	Anlatım Alıştırma ve Uygulama
15	Kadı Burhaneddinin hayatı, edebi kişiliği ve eserlerinden örnek metinlerin incelenmesi.	Örnek metinleri okuma, açıklama.	Anlatım Alıştırma ve Uygulama
16-17	Yarıyıl Sonu Sınavları	Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi.	Yazılı Sınav

KAYNAKLAR
Ders Notu
Diğer Kaynaklar

Bağımlılık ve Adli Bilimler Enstitüsü

Fen Bilimleri Enstitüsü

Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Sosyal Bilimler Enstitüsü